1. 2023 yılı itibari ile Türkiye de Hidroelektrik santrallerinde ulaşılan toplam elektrik üretim gücü kaç (MW/h) tir?
Cevap: 2023 yılı itibari ile Türkiye’de işletmede olan hidroelektrik enerji santrallerinin toplam kurulu gücü 31.680 MW civarında olup ortalama toplam üretim potansiyeli 66.980 GWh/yıl'dır.
2. Elektrik piyasasında üretim faaliyetinde bulunmak üzere su kullanım hakkı anlaşması imzalamak istiyorum. Kurmak istediğim tesisin kurulu gücü azami 1 MW olacaktır. Lisanssız elektrik üretim yönetmeliğine göre elektrik üretimi yapmak istiyorum. Bunun için gerekli olan bilgileri paylaşmanızı istiyorum İyi çalışmalar diliyorum.
Cevap : "Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik" ve "Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ", 02.10.2013 tarih ve 28783 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanmıştır. Tebliğin ilgili hükümlerinde de belirtildiği üzere; hidrolik kaynağa dayalı lisansız elektrik üretimi konusunda DSİ tarafından "Elektrik Piyasasında Üretim Faaliyetinde Bulunmak Üzere Su Kullanım Hakkı Anlaşması İmzalanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" değişiklik yapılması gerekmektedir. Kurumumuzca Belediyeler tarafından işletilen isale hatları üzerinde tesis edilecek HES projelerinin lisanssız başvuruları için gerekli mevzuat hazırlıkları tamamlanma aşamasında olup, bu aşamada lisanssız HES'lere ilişkin başkaca bir çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle, sadece Belediyeler tarafından işletilen isale hatları üzerinde tesis edilecek HES projelerinin lisanssız başvuruları değerlendirmeye alınmaktadır.
3. Köyümüze 204 km mesafede Tohma Çayı kenarında 600 m2 yerim var ve buraya HES kurmak istiyorum. Kaç MW kadar vergi alınmaz ve izin için hangi yasal prosedürü izlemem gerekiyor?
Cevap : 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve bu Kanuna istinaden çıkarılan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde halen piyasada faaliyet gösteren veya gösterecek tüzel kişiler tarafından hidroelektrik enerji üretim tesisleri kurulması ve işletilmesine ilişkin üretim, otoprodüktör, otoprodüktör grubu lisansları için DSİ ve tüzel kişiler arasında düzenlenecek Su Kullanım Hakkı Anlaşması imzalanması işlemlerinde uygulanacak usul ve esasların belirlenmesine yönelik hazırlanan Elektrik Piyasasında Üretim Faaliyetinde Bulunmak Üzere Su Kullanım Hakkı Anlaşması İmzalanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 15.06.2019 tarih ve 30802 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.
Bu çerçevede Genel Müdürlüğümüz http://www.dsi.gov.tr/faaliyetler/hessu-kullanim-anlasmalari internet adresinde "Tablo-2, Tablo-3, Tablo-4, Tablo-5, Tablo-6 ve Tablo-7" de ilan edilen projelere Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliğinde belirtilen esaslar dâhilinde tüzel kişiler tarafından müracaat edilebilmektedir. Tablo-2, Tablo-4, Tablo-5 ve Tablo-7 nin altında beyaz olarak duran projeler başvuru bekleyenleri; açık yeşil olarak yayınlanmış olanlar bir şirket tarafından başvurusu yapılmış ve 30 günlük ilan süresi (son başvuru tarihi dikkate alınarak) içerisinde başvuru yapılabilecek projeleri; koyu yeşil olanlar ise başvuruya kapanmış projeleri ifade etmektedir. Tablolarda ilan edilmiş olup beyaz ve açık yeşil olan projelere müracaat etmek isteyen firmaların izleyecekleri yol yine aynı internet adresinde verilmektedir. (detaylı bilgi için Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliğinin incelenmesi gerekmektedir)
Başvurunuzda ifade edildiği üzere hali hazırda tüzel kişiler tarafından Tohma Çayı üzerinde herhangi bir HES geliştirilmesi mümkün olmamakla birlikte başvurusu yapılabilen HES projeleri için ödenecek her türlü meblağ Kanun ve ilgili yönetmelikleri ile genelgelerde belirtilmiştir.